همه بازی ست الا عشق بازی

فلک جز عشق محرابی ندارد
جهان بی‌خاک عشق آبی ندارد

غلام عشق شو کاندیشه این است
همه صاحب دلان را پیشه این است
...
جهان عشق ست و دیگر زرق سازی
همه بازی ست الا عشق بازی

اگر بی‌عشق بودی جان عالم
که بودی زنده در دوران عالم؟

کسی کز عشق خالی شد فسرده ست
گرش صد جان بود بی‌عشق مرده ست

اگر خود عشق هیچ افسون نداند
نه از سودای خویشت وارهاند...

ز سوز عشق بهتر در جهان چیست؟
که بی او گل نخندید ابر نگریست

اگر عشق اوفتد در سینه ی سنگ
به معشوقی زند در گوهری چنگ

که مغناطیس اگر عاشق نبودی
بدان شوق، آهنی را چون ربودی؟

و گر عشقی نبودی بر گذرگاه
نبودی کهربا جوینده ی کاه

بسی سنگ و بسی گوهر بجایند
نه آهن را نه کَه را می‌ربایند

هر آن جوهر که هستند از عدد بیش
همه دارند میل مرکز خویش

طبایع جز کشش کاری ندانند
حکیمان این کشش را عشق خوانند

گر اندیشه کنی از راه بینش
به عشق است ایستاده آفرینش

گر از عشق آسمان آزاد بودی
کجا هرگز زمین آباد بودی؟...

نظامی گنجوی